Zodat ouders er niet alleen voor staan
Al 65 jaar investeert Van Leer Foundation in een sterke start voor alle kinderen. Leontien Peeters vertegenwoordigt het fonds in Nederland: “Groepszorg in de eerste 1000 dagen sluit aan bij onze visie. Deze tijd vraagt om het leggen van verbindingen tussen ouders.”
Leontien Peeters
De Van Leer Foundation gaat voor: Een sterke start voor alle kinderen. Leontien: “Wij geloven dat, door alle kinderen een goede start in het leven te geven, de basis wordt gelegd voor inclusieve samenlevingen. De Van Leer Foundation is een vermogensfonds dat wereldwijd werkt om het welbevinden van babies, peuters en hun ouders en verzorgers te verbeteren. We bieden onze partners kennis, netwerken en investeringen aan om hen te ondersteunen bij het ontwikkelen en opschalen van effectief beleid en interventies. Dit doen we ter vergroting van duurzame impact op de positieve ontwikkeling van kinderen, met de nadruk op de periode van zwangerschap tot 5 jaar.”
Het sociale netwerk biedt bescherming
“Waarom gaat het met sommige gezinnen en kinderen minder goed dan met andere? We weten dat sociale relaties hier een grote rol in spelen: het sociale netwerk beschermt gezinnen tegen de nadelige invloeden van armoede en stress, en heeft een positieve invloed op kinderen. Ouders die net een baby kregen, kunnen zich daarentegen heel eenzaam voelen. Vriendschappen met mensen die (nog) geen kind hebben, komen in deze fase vaak onder druk te staan. Terwijl ouders juist dan behoefte hebben aan contact met andere nieuwe ouders, om hun ervaringen te delen. De kracht van groepszorg in de eerste 1000 dagen is dat ouders elkaar dan juist goed kunnen steunen en vooruithelpen. Met individuele zorg breng je die hulpbron niet tot stand.”
De kracht van community
“Daar komt bij dat de gemeenschap belangrijk is om kinderen gezond en veilig te kunnen grootbrengen. Hoe fijn is het als een kind veilig op straat kan spelen, omdat de buren hem kennen en zich ook om hem bekommeren? Het kind voelt zich daardoor ook sterker. Helaas zijn de sociale cohesie en gemeenschapszin op veel plekken in Nederland juist afgenomen. Om die terug te krijgen, moeten we dus extra investeren. Met CenteringZorg in de eerste 1000 dagen leren nieuwe ouders in de wijk elkaar kennen. Hun kinderen groeien gelijk op, wat het effect duurzamer maakt dan van individuele zorg.”
Gewone zorg voor iedereen
“CenteringZorg is heel toegankelijk en geeft ouders meer vertrouwen. Wij pleiten ervoor dat het de gewone manier van zorgverlenen wordt. Overigens heeft dit zorgmodel ook potentie in andere domeinen van de gezondheidzorg, zoals in de diabeteszorg. Als jonge ouders hun ervaringen met het ouderschap delen, is er gelijk herkenning. Ook moeilijke onderwerpen en dieperliggende thema’s komen gemakkelijker naar boven dan tijdens een controle bij de verloskundige. En door uitwisseling ontstaan praktische inzichten en relativering: ‘ik ben niet de enige die dit lastig vindt.’ Van professionals vraagt het begeleiden van groepszorg alleen wel iets heel anders dan ze gewend zijn. Men leert deze vaardigheid ook niet tijdens de opleiding. Daar ligt nog wel een uitdaging. Groepszorg zou de standaard moeten zijn. En voor wie dat wil of nodig heeft, blijft individuele zorg mogelijk.”
Groepszorg voor vluchtelingenouders
“Sommige groepen ouders bevinden zich in een situatie die extra kwetsbaar en geïsoleerd is. De Foundation ondersteunde de afgelopen drie jaar online groepsondersteuning voor zwangeren die zijn gevlucht uit Eritrea. Dit project werd opgestart tijdens corona. Vluchtelingenvrouwen lopen een hoger risico dan gemiddeld op complicaties en sterfte tijdens hun zwangerschap en bevalling. Ze hebben hier weinig tot geen sociale contacten. Ze spreken nog niet goed Nederlands. En ze kennen en begrijpen het Nederlandse gezondheidssysteem niet. Het vraagt daarom om een extra investering om deze vrouwen te verbinden met elkaar en met de geboortezorg in Nederland. Dit geeft ook een betere start in de Nederlandse samenleving. Ook verloskundig zorgprofessionals zijn hierbij gebaat. Nog mooier zou het natuurlijk zijn als deze vrouwen elkaar fysiek konden ontmoeten. Maar in de meeste gemeenten zijn er te weinig zwangeren uit Eritrea om speciaal voor hen groepszorg te kunnen organiseren.”
“Wij investeerden in dit online-groepsmodel, omdat het veel potentie heeft om verder op te schalen. Het zou Eritrese vrouwen en andere vrouwen internationaal kunnen steunen, ook in vluchtelingkampen. Ook kan het aangepast worden om andere kwetsbare migrantengroepen in Nederland te bereiken, zoals dit nu al gebeurt voor Oekraïense vluchtelingen. Onze steun is echter tijdelijk. Wij willen dat groepszorg een gewone manier van zorg verlenen is, die vanuit het gewone gezondheidssysteem wordt gefinancierd. Dat er nu een tarief is voor verloskundigen is een belangrijke stap voor de verbreiding van groepszorg in Nederland. Maar online groepszorg voor zwangere vluchtelingen staat naast de reguliere geboortezorg en valt ook buiten de gemeente. Dit maakt het moeilijk om structurele financiering te vinden. Wij pleiten ervoor dat er een weg voor wordt gevonden, om deze waardevolle zorg duurzaam te kunnen blijven aanbieden.”
De moeder & baby op de foto zijn Leontien en haar zoon, die nu negen jaar oud is
Van Leer Foundation ondersteunde:
- Groepszorg voor ouders in het AZC: een pilot op drie locaties in Nederland (2023 tot voorjaar 2024)
- Online centering-bijeenkomsten voor Oekraïense zwangeren (dit project loopt tot en met voorjaar 2024)
- Online ondersteuning door verloskundigen en cultuur-mediators voor vluchtelingenvrouwen uit Eritrea (van april 2020 tot april 2024)
