‘Dankzij jullie heb ik geen angst meer om te bevallen en moeder te worden’

Bij Doula Verloskundigen in Utrecht ging afgelopen zomer de 100ste Centering-groep van start. Verloskundige Charmian Reniers en kraamverzorgende Monique van Helmondt vormen al jaren een hecht team bij het begeleiden van de prenatale groepszorg. Tijdens de negende bijeenkomst van een van hun centering-groepen praten de hoogzwangere deelnemers uitgebreid over de kraamtijd.

Even voor half tien druppelen de zwangeren binnen. Charmian ontvangt de vrouwen om de beurt voor de controles in een hoek van het zaaltje. Van achter het kamerscherm klinkt het geluid van de babyhartjes. Ondertussen helpt Monique de deelnemers een voor een bij het meten van hun bloeddruk. De anderen gaan vast in de kring zitten en praten met elkaar bij: “Zaterdag is toch jouw datum, hoe gaat het met je?!” “Ik merk dat ik steeds meer naar binnen gekeerd raak, voor mijn vriend niet erg gezellig…” “Eerst verslond ik informatie, nu kan ik geen bevallingsverhaal meer horen.” Er wordt ook veel gelachen samen. 

Hoe zit je erbij?

Monique heeft een grote dobbelsteen met gezichtjes erop en gooit hem naar een willekeurig persoon: “Vertel welk gezichtje vandaag bij jou past en gooi hem naar de volgende.” De meesten zijn vrolijk ondanks de ongemakken. Eén vrouw is helemaal klaar met de zwangerschap. Een ander vertelt dat ze net verlof heeft en nog erg onrustig is. “Dat had ik ook de eerste week, dan heb je nog zoveel te regelen”, reageert iemand. Een vrouw deelt dat ze gisteren ineens erg moest huilen en zich nog steeds verdrietig voelt. De anderen knikken haar begripvol toe. “Gelukkig hebben we het vandaag juist over emoties”, reageert Monique warm. Charmian en Monique doen zelf ook mee. Monique is blij: “Straks werk ik weer in een gezin dat ik al kende door CenteringZwangerschap. Het gaat heel goed met ze.”

Kraamtranen en babyblues

Charmian legt drie kaarten op de grond met: babyblues, postpartum depressie en postpartum psychose. Monique geeft aan ieder tweetal in de kring wat kaartjes met stellingen: “Bespreek met elkaar waar elke stelling bij hoort en leg hem daarbij.” Het duurt niet lang voor alle stellingen op de grond liggen. Charmian neemt ze door met de groep en schuift nog wat kaartjes heen en weer. Het gesprek spitst zich vooral toe op de overeenkomsten en verschillen tussen babyblues en postpartum depressie. Kraamtranen maar ook plotselinge woede zijn heel gewoon. In de kraamtijd kunnen positieve en negatieve emoties elkaar pijlsnel opvolgen. Een deelnemer: “Ik ging bij m’n eerste aan mezelf twijfelen, omdat ik het niet meteen zo sterk voelde allemaal.” Charmian: “Het is heel gewoon om je niet direct op en top moeder te voelen. Maar de negatieve gevoelens gaan meestal weer voorbij. Doen ze dat niet en kun je niet van je baby genieten, dan kan er meer aan de hand zijn. Maak dit bespreekbaar, bel ons!” Het gesprek gaat door over oorzaken en triggers. En over dat vaders ook een depressie kunnen hebben en hoe je dit bij je partner herkent. De vrouwen zijn verbaasd en vragen honderduit. Ook de postpartum psychose komt nu aan bod. “Dat komt gelukkig niet vaak voor, in achttien jaar maakte ik het één keer mee”, vertelt Charmian. Het belang van eten en slapen wordt besproken. Ook bedenken de vrouwen wat je allemaal kunt doen om toch je rust te pakken. Monique sluit dit onderdeel af: “Geef naar je kraamverzorgende duidelijk aan wat je behoefte is. Dan kan zij jou beter bijstaan.”

Tekst gaat na de foto verder

‘Centering geeft juist vertrouwen’ Bij de afsluiting vertelden de negen vrouwen (de tiende deelnemer was al bevallen) hoe ze Centering hebben ervaren. Lees hier hun antwoorden. 

Ongemakken in de kraamtijd

Na de plaspauze deelt Monique kaartjes met lichaamsdelen uit. “Wat weet je over de ongemakken rond dit lichaamsdeel en wat kun je eraan doen?” Degene die het eerst aan de beurt is, heeft ‘vagina’. Dit levert al veel gesprekstof en praktische informatie op over het herstel na de bevalling. Er komen veel tips voorbij, die voor de meeste vrouwen nieuw zijn, zoals spoelen tijdens het plassen en het gebruik van ijskompressen als het wat gezwollen is. “Wat appelstroop in een plastic zakje in de vriezer kan prima dienst doen als ijskompres. En haal nu alvast maandverband zonder plastic in huis”, tipt Monique. “Ik krijg de indruk dat de kraamtijd misschien nog wel zwaarder is dan de bevalling!”, reageert iemand als ook baarmoeder, buik en benen zijn besproken. Charmian: “We zijn altijd erg gericht op de bevalling, maar het kraambed is óók heel belangrijk voor een goede start.”

Elkaar met baby’s terugzien

Charmian vraagt hoe iedereen Centering heeft ervaren. De antwoorden spreken boekdelen: de bijeenkomsten waren gezellig en nuttig. “Alle perspectieven die je hier hoort, maken het zo leerzaam”, zegt iemand. “Eerst had ik een totale angst om te bevallen en moeder te worden, nu denk ik: Kom maar op!”, zegt de vrouw die zaterdag is uitgerekend. Een ander reageert: “Je bespreekt alle risico’s, maar op zo’n fijne, oplossingsgerichte manier. Het maakt je niet bang, maar geeft juist vertrouwen.” “De partnerbijeenkomsten waren heel fijn, dat vond mijn vriend ook.” Een deelnemer vraagt of de anderen ook naar zwangerschapsgym in de buurt komen. Sommige vrouwen gaan samen zwemmen. Dan volgt nog één activiteit. De vrouwen staan in een kring en gooien een bolletje wol over, terwijl ze de draad vasthouden. Wie het bolletje vangt, spreekt haar wens uit voor de groep. Terwijl de vrouwen een web vormen, wensen ze elkaar een goede bevalling, een gezonde baby, een fijne kraamtijd, veel geluk met hun partners, een goede gezondheid, liefde, humor, relativering…  De draad wordt doorgeknipt. Ieder houdt haar eigen touwtje als aandenken over. “Enorm bedankt Charmian en Monique, we zien elkaar over een poosje terug met baby’s”, klinkt het ontroerd.

foto’s Semin Suvarierol Hoen

Verloskundige Charmian Reniers en kraamverzorgende Monique van Helmondt vormen al zes jaar een hecht centering-duo. Monique: “Als kraamverzorgende en intaker vond ik het fijn om er nog iets naast te doen. Toen werd ik gevraagd als co bij CenteringZwangerschap. Ik had er nog nooit van gehoord, maar volgde de training. Na de eerste bijeenkomst was ik verkocht. Nu doe ik acht groepen per jaar, wat een fijne combi is.”