Ouders steun en verbinding bieden met CenteringOuderschap

Sinds oktober 2021 biedt GGD IJsselland CenteringOuderschap aan, inmiddels in heel Zwolle en nu ook in Deventer. Wietske van der Lingen, jeugdverpleegkundige en een van de kartrekkers, vertelt over deze vorm van groepszorg, die ouders in de eerste maanden na de geboorte van hun kind praktische steun en verbinding biedt. Wat begon als een pilot, is nu uitgegroeid tot een succesvol en breed gedragen programma in de regio.

Foto’s:  Stefan Schooten – CenteringOuderschap Zwolle (2025)

Een ambitie die werkelijkheid werd

CenteringOuderschap startte in 2021, midden in coronatijd. Toch begon het idee al eerder. “In 2019 hebben een collega en ik dit idee ingediend tijdens een interne wedstrijd. We wonnen een startbedrag, maar corona zorgde voor vertraging,” vertelt Wietske. Dankzij extra steun van de gemeente konden ze toch van start. Inmiddels worden er groepen aangeboden op drie locaties in Zwolle en is het programma goed ingebed. “We draaien nu al ruim 25 groepen en hebben een team van negen deskundigen, waaronder drie co-hosts.” Dat succes inspireert ook anderen. “In Deventer zijn ze onlangs gestart, en ook daar groeit de interesse.”

Groepszorg voor alle ouders

CenteringOuderschap is toegankelijk voor ouders met verschillende achtergronden, inclusief anderstaligen. “We werven echt iedereen,” vertelt Wietske. “Soms doen er ouders mee die helemaal geen Nederlands spreken. Dat vraagt creativiteit, zoals het inzetten van vertaalapps of een tolk. Maar uiteindelijk voelt iedereen zich welkom en onderdeel van de groep.” Hoewel de oorspronkelijke focus op Eritrese ouders lag, trekt het programma inmiddels een diverse groep deelnemers, waaronder ook hoogopgeleide Nederlandse ouders. “Die diversiteit maakt het extra waardevol. Ouders leren veel van elkaars ervaringen en vinden herkenning in de uitdagingen van het ouderschap.”

Tekst gaat door na kader/foto

Handvatten voor een succesvolle start en duurzame implementatie van CenteringOuderschap vind je onderaan dit artikel. 

De kracht van het groepsproces

Voor Wietske ligt de kern van CenteringOuderschap in het groepsproces. “Ouders delen niet alleen praktische tips, maar ook emoties en cultuurverschillen,” vertelt ze. “Ik herinner me een Eritrese moeder die vertelde over haar opvoedstijl, terwijl een Turkse moeder leuke ideeën gaf over voeding. Dat soort uitwisselingen maken de groep sterk.” Ook praktische thema’s zoals borstvoeding en de ontwikkeling van baby’s worden besproken. “Het is mooi om te zien hoe ouders elkaar ondersteunen en samen nieuwe inzichten opdoen.”

Werven en samenwerking

Werven blijft een aandachtspunt. “We beginnen vaak al tijdens de zwangerschap, bijvoorbeeld bij vaccinaties of intakegesprekken,” vertelt Wietske. Toch blijft het een uitdaging om groepen te vullen. “Sommige ouders vinden het spannend om persoonlijke ervaringen te delen in een groep, terwijl anderen moeite hebben om tijd vrij te maken. Daarom bieden we ook proefbijeenkomsten aan. Het enthousiasme groeit meestal vanzelf als ze de sfeer proeven.”

De samenwerking met andere zorgverleners speelt hierin een grote rol. “We sluiten aan bij CenteringZwangerschap-bijeenkomsten om ouders te informeren over ons programma. Zo bouwen we een brug tussen zorg tijdens de zwangerschap en na de geboorte.”

Stichting Centering als expertisecentrum

Wietske waardeert de rol van Stichting Centering als expertisecentrum. “Ik verwijs regelmatig collega’s naar hen. Ze zijn een waardevolle bron van informatie en ondersteuning,” vertelt ze. Daarnaast ziet Wietske kansen om ervaringen tussen organisaties beter te delen. “Via Stichting Centering kun je in contact komen met anderen die vergelijkbare uitdagingen hebben gehad. Dat helpt enorm bij de start en ontwikkeling van nieuwe groepen.”

Succes en continuïteit

CenteringOuderschap heeft al veel ouders bereikt, maar Wietske benadrukt dat er altijd ruimte is voor verbetering. “We moeten blijven investeren in training en bewustwording, zodat meer gemeentes het concept kunnen omarmen. Elk team kan het programma aanpassen aan de lokale situatie, maar de kernprincipes moeten behouden blijven. Het is bewezen dat dit werkt, dus laten we daar niet meer aan twijfelen.”

Meer weten?

Wil je meer weten over de ervaringen in Zwolle en Deventer met het implementeren van CenteringOuderschap? Lees hier het volledige interview  (5 A4).

Do’s en don’ts voor succesvolle implementatie van CenteringZorg

Overweeg je om CenteringZorg aan te bieden in jouw organisatie? Laat je inspireren door de inzichten van Wietske van der Lingen. Met onderstaande adviezen ben je beter voorbereid om CenteringZorg een waardevolle plek te geven binnen jouw organisatie. Bekijk ook de Handreiking Implementatie CenteringOuderschap.

Do’s:

• Investeer in een sterke basis: Zorg voor goed opgeleide professionals (minimaal twee tot drie) en maak gebruik van bestaande materialen en ervaringen.
• Betrek alle ouders: Inclusief anderstalige ouders door tolken, vertaalapps of groepsondersteuning.
• Maak werving een prioriteit: Informeer ouders vroeg, bijvoorbeeld tijdens zwangerschap en vaccinaties.
• Werk samen: Betrek verloskundigen en andere professionals om deelname te stimuleren.
• Blijf trouw aan het concept: Zorg voor voldoende bijeenkomsten en pas het programma aan op de groep binnen de grenzen van het bewezen concept.
• Faciliteer groepsbinding: Creëer een veilige, ondersteunende omgeving voor het delen van ervaringen.
• Leer van feedback: Gebruik tips van ouders en professionals om continu te verbeteren.

Don’ts:

• Verwaarloos de werving niet: Actieve en consistente inspanning is nodig om groepen te vullen.
• Doe het niet alleen: Werk samen met een team en verdeel de verantwoordelijkheden.
• Kort het programma niet te veel in: Groepsvorming heeft tijd nodig; te weinig bijeenkomsten ondermijnen de effectiviteit.
• Sluit niemand uit: Zorg dat taalbarrières geen belemmering vormen.
• Minimaliseer samenwerking niet: Andere zorgverleners spelen een cruciale rol in het succes.
• Focus niet te veel op individuen: De kracht van Centering ligt in de groepsdynamiek.
• Wees niet bang voor uitdagingen: Zie deze als kansen om te leren en te verbeteren.

 

Foto’s:  Stefan Schooten – CenteringOuderschap Zwolle (2025)