De expertise van de JGZ met betrekking tot invoering van CenteringOuderschap 

Wat werkt wel en niet goed bij het invoeren van groepsgewijze jeugdgezondheidszorg binnen je organisatie en regio? Met twaalf JGZ-professionals van acht verschillende JGZ-organisaties in Nederland gingen we uitgebreid hierover in gesprek. Mede op basis van hun expertise kwam de Handreiking Implementatie CenteringOuderschap tot stand, bedoeld om JGZ-organisaties hiermee beter op weg te helpen.

Het doel van het online focusgroepgesprek met JGZ-professionals, dat in februari plaatsvond, was de kritische succesfactoren te bepalen die bij de implementatie, borging en opschaling van CenteringOuderschap een rol spelen. En ook: welke oplossingen in de praktijk goed blijken te werken om belemmeringen daarbij op te lossen.

De bevlogenheid van de JGZ-professionals was merkbaar groot, al komen zij natuurlijk ook belemmeringen tegen. Lees hieronder enkele van de vele kritische succesfactoren die aan bod kwamen.

In de handreiking vind je alle kritische succesfactoren die uit deze bijeenkomst kwamen terug. Meer over de handreiking

Wil je de handreiking ontvangen? Stuur een e-mail naar info@centeringzorg.nl (o.v.v. handreiking JGZ) en dan sturen we je de handreiking spoedig toe.

Het starten met CenteringOuderschap

  • Kritische succesfactor: meeliften op het CenteringZwangerschap-succes en zo een doorgaande lijn creëren

Als er bij verloskundigenpraktijken in het werkgebied al succesvol CenteringZwangerschap -groepen lopen, kun je als JGZ-organisatie hierop meeliften. De pas bevallen moeder is al gewend om groepsgewijze verloskundige zorg te ontvangen en heeft de meerwaarde ervaren. Hierdoor hebben zij (en haar partner) ook eerder interesse om mee te doen met CenteringOuderschap. Een tip is om dan bijvoorbeeld in de laatste groepen van CenteringZwangerschap al mee te draaien als JGZ-professional. Dit biedt ook kansen om de samenwerking tussen geboortezorg en sociaal domein in de regio te versterken. JGZ-professionals en verloskundigen kunnen dan ook samen de Centering-training volgen.

“Ik doe nu twee CenteringOuderschap groepen, beide voortgekomen uit CenteringZwangerschap. We hebben die groepen een-op-een overgenomen. De verbinding is er al. Ik vind het verbazingwekkend wat er binnen de groepen besproken wordt: wat ze durven te bespreken. De deelnemers zoeken elkaar ook buiten de groepen op. Zelf vind ik het ook heel leuk: een nieuwe dimensie.”  

“Bij ons in de gemeente hebben wij sinds kort een Centering-groep. Die loopt hartstikke goed. We zijn gestart vanuit CenteringZwangerschap en dat werkt heel goed. Bij losse aanmeldingen is het lastiger ouders te motiveren om in een groep te gaan. Ze zeggen: ‘We kennen die mensen toch niet’. Het onbekende houdt ze tegen.”

  • Kritische succesfactor: trekker in het team en trekker in het management

Vanuit Stichting Centering Nederland wordt aanbevolen om van tevoren al zorg te dragen voor een trekker onder de zorgverleners en een trekker in het management. Deze trekker stelt een beknopt implementatieplan op met doelen, activiteiten, planning en strategie aan de hand van het algemene implementatieplan dat Stichting Centering Nederland in coproductie met TNO aanbiedt. Ook coördineert hij of zij het verdere proces.

“Ik denk dat een kartrekker essentieel is: iemand die enthousiasmeert, vragen beantwoordt, mensen helpt om praktische oplossingen te vinden… “

“Dat denk ik ook. Je voelt je daardoor gesteund. Je kunt je vragen bij iemand kwijt als je als team ergens tegenaan loopt. Zodat mensen er ook niet mee stoppen als het even nog niet lukt.”

  • Kritische succesfactor: een werk-/stuurgroep organiseren

Voordat gestart wordt met CenteringOuderschap dienen al een aantal organisatorische zaken geregeld te worden. Naast het aanstellen van een trekker is het belangrijk dat er een werkgroep of stuurgroep wordt gevormd met beslissingsbevoegde personen. Deze groep zorgt ervoor dat het zorgmodel gefaciliteerd (met menskracht en middelen) en duurzaam geborgd wordt. Ook is deze stuurgroep verantwoordelijk voor het oplossen van knelpunten tijdens het implementatietraject.

“Wij hebben een centering-werkgroep verpleegkundigen, waarin de nieuw opgeleide mensen ook worden meegenomen. Daarin bekijken we: hoe lopen zaken, zoals met de planning? Daarnaast hebben we een algemene centering-werkgroep, waarin onder andere de jeugdarts zit. Maar bijvoorbeeld ook de afdeling communicatie (…). Er zit ook iemand van functioneel beheer in, om ook de systemen in te richten. Zo is het gewone consultblad niet optimaal voor een centering-consult. Want je moet heel veel dingen open laten. Als je ze plant voor een consult in ons huidige Kiddo-systeem, dan staat er alleen maar een 20 min-consult. Hoe kunnen we deze cliënten er goed in krijgen, zodat we straks ook goede en betrouwbare gegevens kunnen genereren. Daarmee zijn we wel uitgebreid aan de slag. Beide werkgroepen komen een keer per maand bij elkaar. We hopen ook een draaiboek te maken, of in ieder geval afspraken, zodat de nieuwe collega’s wat voortvarender aan de slag kunnen en niet iedereen steeds opnieuw het wiel hoeft uit te vinden.”

Alle neuzen dezelfde kant op

Het helpt als de organisatie erachter staat, en dat het aanbieden van Centering bijvoorbeeld ook in het jaarplan is opgenomen. “Dan voel je je gesteund als trekker om het goed in te voeren.” Als invoering van CenteringZorg te veel afhankelijk is van individuele zorgverleners is het niet voldoende geborgd in de organisatie. Ook de grote groep van verpleegkundigen dient meegenomen te worden:

“Mensen zien een Centering-groep als een verkapt koffie-uurtje, maar dat is het allerminst! Je moet dus echt wel investeren in het meenemen van collega’s. De positieve ervaring van mensen die het echt ervaren hebben, is daarbij nodig. De houding: doe eens een bijeenkomst en proef eens hoe leuk het kan zijn.”

“Ik laat collega’s van andere locaties meekijken met onze groepen in H. Daarna zijn ze enthousiast.”

In de Handreiking vind je nog veel meer expertise en kritische succesfactoren met betrekking tot:

  • Het werven van de ouders en plannen van de groepen
  • Het begeleiden van CenteringOuderschap en samenwerking met geboortezorg en sociaal domein
  • Het aansluiten op de reguliere processen binnen de organisatie
  • Het aansluiten bij het beleid van de JGZ-organisatie en gemeente
  • Het financieren van CenteringOuderschap
  • Ondersteuning van Stichting Centering Nederland

Lees meer over de handreiking  Wil je de handreiking ontvangen? Stuur een e-mail naar info@centeringzorg.nl (o.v.v. handreiking JGZ) en dan sturen we je de handreiking spoedig toe.

 

Bij de focusgroepbijeenkomst waren deze organisaties vertegenwoordigd:

  • CJG Rijnmond
  • GGD IJsselland
  • JGZ Harderwijk, Icare JGZ
  • GGD Drenthe
  • GGD Hollands Midden
  • GGD West Brabant
  • GGD Limburg-Noord
  • GGD Amsterdam

Met dank aan:

  • Geeske Boer, jeugdverpleegkundige JGZ Harderwijk, biedt CenteringOuderschap aan in Harderwijk en is kartrekker Centering binnen Icare
  • Neel de Bruijn, adviseur JGZ GGD Hollands Midden
  • Patricia Bruncken, jeugdarts in Limburg Noord
  • Mariëlle Hagens, jeugdverpleegkundige bij GGD Limburg-Noord, biedt CenteringOuderschap aan in Venray
  • Wilma Helmantel, jeugdverpleegkundige GGD Groningen en Centering-trainer/adviseur
  • Wietske van der Lingen, jeugdverpleegkundige GGD IJsselland, biedt CenteringOuderschap aan in Zwolle Noord
  • Marit Recourt-Vollebregt, jeugdarts GGD Amsterdam en trekker van de doorgaande lijn met Centering
  • Annet Rutten, jeugdverpleegkundige bij GGD Limburg-Noord, biedt CenteringOuderschap aan in Venlo
  • Lara Stokman, jeugdarts GGD Amsterdam
  • Elsie Swart, GGD West Brabant
  • Inge Tissen, strategisch adviseur Publieke Gezondheid bij GGD Limburg-Noord
  • Nicole van der Toorn, jeugdverpleegkundige CJG Rijnmond
  • Karin Wester, jeugdverpleegkundige bij GGD Drenthe

Bericht delen: