Vrolijke impuls voor groepszorg in de eerste 1000 dagen

Wat een heerlijk feest was het, vrijdag 18 november bij de Apenheul in Apeldoorn. Met ruim 120 professionals uit geboortezorg, jeugdgezondheidszorg en sociaal domein vierden we dat CenteringZorg in Nederland 10 jaar wordt aangeboden. En dat deden we natuurlijk tezamen, interactief en met volle overgave. Het gaf een boost van kennis, inspiratie en nieuwe contacten. De komende jaren kunnen we samen doorpakken. Ons doel is dat alle (aanstaande) ouders in de eerste 1000 dagen groepszorg kunnen krijgen.

Iedereen doet en denkt mee. En eenieder kan haar prangende vragen bespreken met de groep. Om precies die ideeën, tips en tricks van collega’s te horen die helpen om te kunnen doorpakken. “Het is mooi om te zien dat Centering zelfs met zo’n hele groot groep wérkt”, stelt voorzitter Katja van Groesen tevreden vast. “Ik heb nu nog meer zin om ermee door te gaan”, zegt een verloskundige die net begonnen is en haar vierde groep draait: “En ik zie na deze dag ook dat ik het wiel niet alleen hoef uit te vinden. Ik kan gewoon tips vragen bij Stichting Centering en van collega’s uit het land. Er is zoveel ervaring en evidence, zowel nationaal als internationaal!”

En ik zie na deze dag ook dat ik het wiel niet alleen hoef uit te vinden. Ik kan gewoon tips vragen bij Stichting Centering en van collega’s uit het land.

Franka Cadée, voorzitter van ICM (International Confederation of Midwives), vertelt hoe ze vanaf het begin enthousiast was. Ze werkte destijds als verloskundige in een groepspraktijk in Wageningen; een van de drie praktijken die in de onderzoekspilot van TNO en de KNOV als eersten startten met groepszorg. “Het begin was extreem oncomfortabel, we stonden nog zo in de doceer-stand. Maar bij de derde groep viel het kwartje: onze praktijk is er tot op de dag van vandaag mee door gegaan omdat de zorg gewoon zoveel beter is. Als professional word je er flexibeler van.”

De tekst gaat verder onder de foto’s.

Internationale inspiratie

Er zijn veel internationale deelnemers, onder wie grondlegger Sharon Schindler Rising uit de Verenigde Staten:

“So proud to be here, and feel this true Centering-spirit from people from the Netherlands and all over the world!”

CenteringZorg wordt inmiddels over de hele wereld verleend. Vanuit TNO loopt sinds 2020 het EU-project GroupCare_1000, waarbij prenatale groepszorg in zeven landen wordt opgezet. Een projectleider uit Nigeria laat zien hoe Centering in dit enorm grote land na twee jaar al op veertien plekken wordt aangeboden. Er werden al meer dan 47.500 groepen aangeboden, waaraan meer dan 726.500 vrouwen meededen.

Veel praktische handvatten

Tijdens inspiratiesessies spreken professionals over diverse facetten van CenteringZorg, waarbij hun eigen vragen en inbreng leidraad waren. Zo lukte het zelfs om wetenschap interactief in een groep te bespreken. Ook werd er bijvoorbeeld uitgewisseld over wie je als ketenpartners betrekt en wat wel en niet werkt bij het werven van deelnemers. Of over hoe je barrières uit de weg ruimt bij het implementeren van CenteringZorg of hoe je kunt opschalen. Het maakt een groot verschil of je Centering start binnen een verloskundigenpraktijk of binnen een ziekenhuis- of JGZ-organisatie. Al snel weten mensen met een gemeenschappelijke achtergrond elkaar te vinden. Tijdens de sessie van centering-trainers Katja van Groesen en Yvonne Strengers delen centering-professionals hun praktische vragen. Die komen, zoals altijd, grotendeels overeen. Uiteindelijk loopt iedereen met veel frisse input naar buiten over hoe je bijvoorbeeld huiselijk geweld, seksualiteit en voeding in je groep kunt bespreken. En over hoe je als begeleider kunt handelen als iemand in je groep erg dominant aanwezig is.

Achterwerk in de Centering-kast

Deelnemers gaan spontaan met elkaar op de foto of nemen een korte video op over hun meest magische centering-moment. Dat levert grappige plaatjes en mooie quotes op. Marlies Rijnders van TNO, die CenteringZorg naar Nederland haalde, springt in de kast: “Mijn mooiste moment is dat we het ooit bedacht hebben en dat verloskundigen het ook echt zijn gaan doen. Eerst met drie praktijken, toen zes en nu met tweehonderd: ze doen het! Ze krijgen er niet voor betaald, ze gaan ervoor! Dankzij al die verloskundigen loopt het hier in Nederland en overal in de wereld.” Bekijk de Achterwerk in de kast-video (helaas is niet iedereen even duidelijk te verstaan, dus houd je vinger op de volumeknop)

Mijn mooiste moment is dat we het ooit bedacht hebben en dat verloskundigen het ook echt zijn gaan doen. Eerst met drie praktijken, toen zes en nu met tweehonderd: ze doen het!

Expertise van ervaringsdeskundigen

Drie moeders uit verschillende delen van het land delen hun expertise. Alle twijfelden ze toen ze door hun verloskundige werden gevraagd om aan een groep deel te nemen. “Ik doe dingen gewoonlijk liever alleen.” Maar de drie zijn blij dat ze ervoor kozen om mee te doen,  twee van hen hebben inmiddels al vaker meegedaan: “We hebben, alweer vijf jaar later, nog steeds veel aan elkaar!” “Ik leerde er mijn beste vriendin kennen, en onze dochters zijn nu ook beste vriendinnen.” Welk argument had jullie achteraf gezien eerder over de streep getrokken? “Had ik vooraf geweten dat ik zoveel contacten eraan overhield, waarop ik jaren later nog kan bouwen, dan had ik niet getwijfeld. Ik kom uit Canada en kende hier nog niemand.” Maar is een groep wel veilig genoeg om alles te kunnen bespreken? “Dat had ik niet gedacht, maar jazeker! Het zijn juist ook de verhalen en vragen van anderen die je triggeren.” Een andere moeder reageert: “Ik ben nu zwanger, maar ik had hiervoor twee miskramen. Met mijn vriendinnen kan ik daarover niet goed praten, maar in deze groep wel.”

Theatraal en muzikaal duo De Moppies uit Amsterdam, presenteerden de dag als bijna volmaakte centering-trainers. Gebruikmakend van hun charme, muzikale gezelligheid, improvisatietalent en een veelheid aan interactieve hulpmiddelen hielden ze de deelnemers scherp en actief betrokken.