‘Als je er samen in zit, is het draaglijker’  

Dankzij een subsidie van de Bernard van Leer Foundation bieden we sinds de zomer groepsgewijze ondersteuning aan zwangeren die zijn gevlucht uit Oekraïne. Zolang er aanmeldingen komen, gaan we hier dit najaar nog mee door. Deelnemers wonen vijf online bijeenkomsten bij, begeleid door een verloskundige en een Oekraïense co-begeleider. Anastasiya Agapiyeva vertelt hoe zij dit als co-begeleider ervaart.   

“Je lijf zit vol hormonen van je zwangerschap. En dan ben je hier alleen, angstig en bezorgd om je partner en ouders, en je spreekt de taal niet… Het is zo belangrijk dat een zwangere zich niet onzeker en alleen voelt! Ik ben heel blij dat ze van deze groep steun krijgen. En dat ik iets kan doen voor deze vrouwen, die zoveel vragen hebben.”

Anastasiya, in het dagelijks leven Asja genoemd, is al vijftien jaar in Nederland, spreekt vloeiend Nederlands en is geboren in Odessa, Oekraïne. Ze raakte sinds de zomer betrokken als co-begeleider bij ons tijdelijke project voor zwangeren die zijn gevlucht uit Oekraïne. Als gastvrouw, cultuur-mediator en tolk speelt zij een sleutelrol.

Iets doen voor landgenoten

“Sinds de oorlog wonen er twee vrouwen uit Oekraïne bij mij. Een van hen was zwanger en  beviel begin juni in het ziekenhuis in Amstelveen. Ik stond haar bij en tolkte voor haar. De verloskundige vroeg mij of ik interesse had om Oekraïense zwangeren te ondersteunen in het project van CenteringZorg. Ik wist nog niet wat dit precies was, maar ik wilde graag iets doen voor mijn landgenoten en ik heb ook medische belangstelling. (Asja volgde enkele jaren een opleiding tot verpleegkundige in Rotterdam, maar rondde die door omstandigheden niet af.)”

Ben je in contact met een Oekraïense zwangere, die wil meedoen? Meld haar hier aan. Asja belt haar dan op.

Geruststellen, zorgen wegnemen

“Met alle zwangeren die zich aanmelden, neem ik contact op. Het stelt vrouwen gerust om iemand te horen die Oekraïens spreekt. Ik vertel dan wat deze groep is, hoe het werkt, wat ze eraan hebben: dat ze antwoord krijgen op al hun vragen over bevallen in Nederland, de zorg hier, hoe het geregeld is en betaald wordt. De vrouwen hebben over dat laatste veel vragen. Ze zijn bang dat ze het allemaal zelf moeten betalen. Ook maken ze zich vaak onnodig druk, omdat ze denken dat je hier in Nederland verplicht thuis moet bevallen. Het is zo fijn om die zorgen te kunnen wegnemen. Dit gun ik alle zwangeren! Het is jammer dat ik niet alle vrouwen die zich aanmeldden kon bereiken. Ik belde ze meermaals, stuurde berichten, maar toch kwamen ze niet. Sommigen waren alweer terug naar Oekraïne.”

Ze worden er blij en rustig van

“Tijdens de bijeenkomsten gaat de verloskundige met de vrouwen in gesprek over zwangerschap, bevallen en zorg. Ze stelt steeds vragen: wat denken jullie ervan, wat is jouw ervaring, hoe denk je dat het hier gebeurt? Of bijvoorbeeld: wat moet je meenemen naar het ziekenhuis als je gaat bevallen. Op die manier gaan de vrouwen zelf antwoorden geven en kunnen de verloskundige en ik samenvatten en eventueel nog aanvullen.”

“Oekraïners delen hun gevoelens niet zo snel, maar je ziet in die twee uur hun non-verbale communicatie veranderen. Ze kijken niet meer zo naar beneden en beginnen wat te stralen. Ze worden er blij en rustig van. Sommige vrouwen appen me, dat ze niet kunnen wachten tot de volgende bijeenkomst. Eén vrouw miste de eerste bijeenkomsten en wilde daarom ook aan de volgende groep meedoen. Na de allereerste bijeenkomst vroegen deelnemers: kunnen we nog een beetje met elkaar kletsen? Daarvoor houden we de verbinding nog een uurtje open. Dan stellen ze vaak ook vragen over heel andere onderwerpen, zoals waar kun je een buskaartje kopen of waar vind ik kleding? Ook daarmee help ik ze graag. Ik deel informatie in de WhatsApp-groep. Het zijn niet alleen serieuze gesprekken hoor. Er wordt ook veel lol gemaakt, dat is juist zo fijn! Er is zoveel verdriet en ellende, voor iedereen. Dit geeft een beetje licht.”

Verder als tolk bij bevallingen

“De vrouwen vragen ook vaak of er tijdens de bevalling iemand bij ze kan zijn die vertaalt.* Met iemand naast je die je taal spreekt, voel je je wat veiliger en wat minder alleen in het ziekenhuis. Ik wil daarom nu tolk worden en me meer verdiepen in het begeleiden van barende vrouwen.” *Tolken kunnen voor Oekraïense vluchtelingen gratis worden ingeschakeld, zie hiervoor de werkwijze bemiddeling tolkdiensten.

Vanuit Stichting Centering vinden wij het belangrijk dat Oekraïense zwangeren ook kunnen aansluiten bij de reguliere centering-groepen. Ook als een vrouw nog niet goed Nederlands spreekt, steekt ze met wat hulp hiervan meer op. En contact met mensen in de wijk is voor haar, als nieuwkomer en alleenstaande moeder, extra belangrijk.

Onze materialen zijn nu ook in het Oekraïens verkrijgbaar. Ook willen we een programma maken, waardoor verloskundigen makkelijker nieuwkomers in hun eigen groep kunnen opnemen. Heb je vragen of suggesties? Stuur een e-mail naar info@centeringzorg.nl