Gezinscoach: ‘Centering is voor mij de kers op taart’

Janet Bakker, pedagoog, ambulant begeleider en gezinscoach uit Amersfoort, is ook cobegeleider bij CenteringZwangerschap-groepen. In haar blog vertelt ze over haar ervaringen.

Inmiddels heb ik er al zo’n 17 CenteringZwangerschap-groepen op zitten en het is voor mij de kers op de taart. Waarom? Omdat je niet vroeg genoeg kunt beginnen met preventie en om elk kind een kansrijke start te bieden. Aanstaande ouders krijgen veel meer tijd en aandacht in een centering-groep dan wanneer ze individueel naar een verloskundige gaan. En ook omdat een Centering-groep kracht geeft: ouders leren zoveel van en met elkaar en delen veel. Sommige onderwerpen roepen emoties op en die mogen er zijn. Er is veel steun vanuit de groep en het leuke is dat veel groepen ook na de bevalling door willen gaan. Dit wordt vaak tijdens de tiende bijeenkomst besproken, wanneer de trotse moeders met hun baby’s komen. Ongeveer tachtig procent van de groepen gaat in onze regio door. In Nijkerk gaan ze door als OuderStartKring, waarbij de ouders zelf aangeven wat de frequentie en inhoud is. Ook daarbij sluit ik dan als jeugd-en gezinswerker aan. We gebruiken de gesprekstechniek van Centering alleen  is de zorg geen onderdeel meer van de groep. Wanneer de kinderen anderhalf jaar zijn, kunnen de ouders deelnemen aan de cursus Peuter in Zicht.

Vaak ontstaan er vriendschappen, waardoor ouders extra hulpbronnen hebben.

De tweedaagse combi-training

In 2019 volgde ik de combi-training om Centering cobegeleider te worden. Onze groep bestond met name uit verloskundigen en ik merkte al snel wat mijn toegevoegde waarde kon zijn bij onderwerpen als: van partnerschap naar ouderschap, gezinsvorming en uitbreiding, het gezin van herkomst, veiligheid bieden, het psychisch welbevinden van ouders tijdens en na de zwangerschap, en hulp vragen. Vol enthousiasme kwam ik terug van deze training en de week erop kon ik starten met een CenteringZwangerschap-groep, waarbij ik vijf van de tien bijeenkomsten aansloot. De andere cobegeleider is vaak de assistente van de verloskundigenpraktijk of een kraamverzorgster. Zo wordt het een mooi totaalpakket en komen vrijwel alle aspecten van de zwangerschap, bevalling en kraamtijd aan bod.

Wat komt er veel uit een groep!

Doordat ik vaak oudercursussen en ouderbijeenkomsten geef, was ik wel gewend om voor groepen te staan en ik ga daarbij ook wel interactief te werk. Maar bij CenteringZwangerschap komt er nog veel meer uit de groep en ben je als begeleider meer faciliterend bezig. Stelt een deelnemer een vraag dan is de eerste reactie: Weet iemand wat het antwoord kan zijn? Deze manier van werken vergroot het zelfvertrouwen van de deelnemers en stimuleert om ook onderling vragen te stellen. Blijft de vraag onbeantwoord dan zorgt de verloskundige of cobegeleider dat het antwoord er komt door vragen te stellen.

De opbouw van een bijeenkomst

De opbouw van een Centering-bijeenkomst spreekt mij aan. Ouders (de partner komt soms mee om hartje te luisteren) komen binnen en meten hun eigen bloeddruk en gewicht en noteren dat in hun Zwangerschapsboek dat ze bij de eerste bijeenkomst krijgen. Wie klaar is met de metingen, gaat naar de verloskundige. Die doet het eerste half uurtje, individueel, de uitwendige onderzoeken. Vragen die privé zijn, kunnen dan worden gesteld. Zo kan eenieder zelf beslissen wat ze wel of niet deelt met de groep. Vaak worden deze vragen en onderwerpen dan later anoniem met de groep besproken. De andere vrouwen hebben ondertussen de tijd om met elkaar te kletsen en alvast het lijstje ‘hoe zit je erbij’ in te vullen. Door dat lijstje sta je stil bij hoe het gaat met bijvoorbeeld voeding, bewegen of stress. Na een half uur sluit de verloskundige weer aan en starten we met een actieve opening. In de pauze is er een gezonde snack, die om beurten wordt verzorgd door een van de deelnemers. Aan het eind van de bijeenkomst schrijft iedereen haar vragen, die relevant zijn voor de groep, op een groot vel papier. Ook hierdoor vinden ouders herkenning bij elkaar en wordt informatie met elkaar gedeeld.

De partnerbijeenkomsten

De bijeenkomsten zijn ook heel erg gezellig. De eerste bijeenkomst is het vaak wat aftasten, omdat men elkaar nog niet kent. Maar door de verschillende werkvormen gaan de ouders met elkaar in gesprek en is het ijs snel gebroken. Vaak ontstaan er vriendschappen, waardoor deelnemers later extra hulpbronnen hebben.Ook de twee partnerbijeenkomsten ervaren de ouders veelal positief. Sommige mannen vinden het vooraf een beetje onzin, maar zijn tijdens de bijeenkomst toch actief en positief betrokken. Ze erkennen de meerwaarde van deze avonden.

Steun als het tegenzit 

Ik maakte ook mee dat een zwangerschap anders verliep dan gehoopt. Verdrietig nieuws voor een deelneemster die ondanks dat wel bleef meedoen. Er was steun vanuit de groep en er werd meegeleefd tijdens de bevallingsperiode en daarna. Ook was er een moeder die vertelde dat ze eerder een postpartum depressie had gehad. Door haar openheid kon iedere ouder leren, wat te doen als het je overkomt. Besproken werd, wie herkent wanneer het niet goed met je gaat en wat diegene kan doen, zodat je snel geholpen wordt. Het kon niet voorkomen dat deze moeder weer een een postpartum depressie kreeg, maar die werd dit keer eerder herkend. En de steun vanuit de groep was enorm en oordeelvrij.

Samenwerking met de verloskundigen

De samenwerking met de verloskundigen vind ik fijn. We hebben ieder onze expertise en daarmee kunnen we de bijeenkomsten een mooie invulling geven. Soms heeft een ouder het om bepaalde redenen moeilijk. Dan kan ik vanuit mijn positie extra ondersteuning bieden door op huisbezoek te gaan of door na de groepsbijeenkomst met deze ouder te bespreken wat nodig is. Vaak zijn een paar gesprekjes voldoende om weer verder te kunnen. Als dat niet zo is, kan ik de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) benaderen, zodat de ouder bijvoorbeeld kan meedoen aan ‘Stevig Ouderschap’. Door het vertrouwen tussen de samenwerkingspartners kan er snel gestart worden, wat in het belang is van het gezin.

Wie is Janet Bakker?

Janet Bakker is pedagoog en werkt als ambulant begeleider en gezinscoach in Amersfoort. In 2019 werkte ze als jeugd-en gezinswerker bij SOVEE in Amersfoort en volgde zij de tweedaagse training CenteringZorg om cobegeleider te kunnen zijn tijdens de Centering Zwangerschap-bijeenkomsten.

“Als pedagoog met afstudeerrichting preventie was ik meteen enthousiast, want dit aanbod past helemaal in mijn straatje.”