‘De waarde van CenteringZorg is volop bewezen: nu doorpakken’
In 2022 vieren wij dat CenteringZorg in Nederland 10 jaar bestaat. Voorzitter Katja van Groesen blikt terug en vooruit. “Wij willen bereiken dat deze manier van zorg verlenen gewoon wordt in de gezondheidszorg.”
In 2012 startten de eerste verloskundigenpraktijken met het aanbieden van groepsgewijze prenatale zorg op basis van het Centering-model. Katja: “TNO en de KNOV onderzochten samen met een praktijk in Wageningen en twee Amsterdamse praktijken of het Centering-model ook in Nederland werkte. Ze volgden daarmee het Amerikaanse voorbeeld. Dit eerste onderzoek van TNO liet gelijk al mooie resultaten zien.”
Katja begon zelf in Sneek
Al spoedig kwamen er zes praktijken bij, waaronder de praktijk in Sneek waar Katja toen werkte: “Als verloskundige ervoer ik dat de boodschap vaak niet overkwam, ook al deed ik zo mijn best om de adviezen goed uit te leggen. Toen ik via beroepsvereniging KNOV over CenteringPregnancy (hierna CenteringZwangerschap) hoorde, was ik daarom meteen enthousiast. Je kunt hiermee alle zwangeren maar juist ook zwangeren uit meer kwetsbare groepen betere zorg bieden. In een groep kun je op een heel fijne en praktische manier praten over leefstijlkeuzes en thema’s die voor mensen belangrijk zijn. Het uitwisselen van ervaringen verruimt de blik en leidt tot verbinding, herkenning en sociale steun. Hierdoor blijft gezondheidsinformatie beter plakken en ontwikkelen mensen meer vertrouwen in zichzelf, maar ook in hun zorgverleners die hen immers niks opleggen. Wat mij ook aantrok was het intensievere contact met mijn cliënten. In onze groepspraktijk zag ik iedere zwangere hooguit vier keer een kwartiertje. Bij Centering volg je twaalf tot zestien vrouwen gedurende tien bijeenkomsten van twee uur. Je bouwt veel meer op.”
“Gezondheidsinformatie blijft beter plakken en mensen ontwikkelen meer vertrouwen in zichzelf, maar ook in hun zorgverleners.”
Het ging al snel rollen
Katja blikt terug op de invoering in Sneek: “Achteraf gezien zijn wij er best naïef ingedoken, maar dat enthousiasme wérkte wel. In november volgden we de training, in januari startten we de eerste groep. Daarna begonnen we maandelijks een nieuwe groep. Onze praktijkassistente was co-begeleider bij alle groepen. Zij kon zwangeren uitstekend vertellen hoe leuk het is. Al na enkele maanden hoefden we niet meer actief te werven, want de vrouwen in Sneek vertelden elkaar erover. Spoedig betrokken wij ook de gynaecologen en jeugdgezondheidszorg. Uiteindelijk koos zo’n zestig tot zeventig procent van onze zwangeren voor groepszorg. We zagen duidelijk minder mensen dan voorheen op ons spreekuur.”
Steeds meer vraag
Katja raakte betrokken bij de groep verloskundigen die zich landelijk inzetten voor CenteringZwangerschap en werd ook trainer. Toen in mei 2017 Stichting Centering Nederland werd opgericht als trainingsinstituut werd zij voorzitter.
“Bij de bijeenkomsten vragen zwangeren vaak: ‘Kan dit niet ook bij het consultatiebureau?’ Daarom ontwikkelden we zo’n acht jaar geleden CenteringOuderschap. Ook dit model werd in de Verenigde Staten al met succes uitgevoerd.” Inmiddels zijn er 1079 verloskundigen getraind van 270 verloskundigenpraktijken. En ook in de jeugdgezondheidszorg bieden steeds meer organisaties groepsgewijze zorg aan ouders. “Onze missie is dat overal in Nederland een doorgaande lijn ontstaat van CenteringZorg in de eerste 1000 dagen. Dat sluit ook aan bij de KansrijkeStart-missie. En het versterkt de samenwerking tussen verloskundigen en jeugdgezondheidszorg in een regio. Op sommige plekken is ook de kraamzorg betrokken bij het ondersteunen van de groepen, dus nog meer win-win.”
De gezondheidszorg veranderen
“Het is duidelijk dat Centering tot betere uitkomsten leidt en tot meer tevredenheid over de zorg, zowel bij deelnemers als bij professionals. Bovendien leren ouders van jonge kinderen in een wijk elkaar kennen: er ontstaat een ondersteunend sociaal netwerk. Deze aanpak van gezondheidszorg is meer van deze tijd! Wij willen die daarom ook uitrollen naar andere zorgdomeinen.” Zo liet de CenteringDiabetes-pilot zien dat groepszorg voor mensen met diabetes ook in de huisartsenpraktijk vrucht afwerpt. Ook doet TNO nu een pilotonderzoek met CenteringZorg voor patiënten met niet-alcoholgerelateerde leververvetting.
“Centering zou bijvoorbeeld ook heel mooi kunnen passen bij de zorg aan mensen met langdurige klachten na corona. Ook een thema als ‘laat je je wel of niet vaccineren’ kun je juist heel goed binnen een groep bespreken.”
Tijd om Centering te borgen
Hoe kan CenteringZorg in Nederland steviger worden neergezet? “Na 10 jaar is volop bewezen dat CenteringZorg wérkt. Dat geldt overigens niet alleen in Nederland, maar over de hele wereld. Ouders en professionals vinden het fijn. Ook zijn vaders en partners meer aangehaakt dan bij de reguliere zorg. Het is nu tijd om Centering te borgen. Zorgverleners die CenteringZorg willen uitvoeren, moeten die investering nu uit eigen zak betalen, terwijl de Economische Evaluatie van TNO laat zien dat Centering zorgkosten bespaart. Het is hoog tijd voor structurele financiering! Samen met de KNOV zetten wij ons er al jaren voor in dat verloskundigen per zwangere een klein tarief krijgen voor het aanbieden van CenteringZorg. Ook zou het mooi zijn als zorgprofessionals binnen de opleiding al leren om op deze manier zorg te verlenen.”
Wil je reageren of heb je een vraag? Stuur ons een e-mail
Vier ons jubileum mee
Wij vieren ons jubileum samen met de professionals die deze zorg verlenen en met de (aanstaande) ouders die deelnemen of hebben deelgenomen. Eind 2022 organiseren we een internationaal congres. We houden je via onze site, nieuwsbrief en social media op de hoogte van de activiteiten. Meld je onderaan deze pagina aan voor de nieuwsbrief of volg ons via LinkedIn of Facebook.
